خط کش CVP جز لوازم مصرفی جراحی و ابزاری است برای اندازهگیری و ثبت فشار سیاهرگ محیطی و مرکزی که در بستهبندی تک عددی و کارتنهای 30 عددی تولید و به فروش میرسد. CVP مخفف Central Venous Pressure به معنای فشار وریدی مرکزی است. سی وی پی یکی از شاخصهای فیزیولوژیکی است که معمولاً در محیطهای بخصوص پزشکی و مراقبتهای ویژه استفاده میشود و از طریق خطکش سی وی پی قابل اندازهگیری است. فشار ورید مرکزی نشان دهنده فشار خون در رگهای بزرگ نزدیک به قلب (مثل ورید سوپریور ورید کاوا) است.
کاربرد خط کش CVP
خط کش CVP یا خط CVP معمولاً به یک لوله نازک و طولانی اشاره دارد که به یک ورید مرکزی متصل میشود تا فشار ورید مرکزی را اندازهگیری کند. این لوله ممکن است به عنوان کاتتر CVP هم شناخته شود. این لوله میتواند از جنسها و اندازههای مختلف باشد، اما به طور عمومی از موادی مثل سیلیکون یا پلیآمید تهیه میشود که به سرعت توسط بافتهای بدن مورد قبول قرار گرفته و به راحتی از طریق پوست یا مواضع وریدی درج میشود. لوله CVP به دستگاههای مانیتورینگ مرتبط میشود تا اطلاعات فشار ورید مرکزی را نمایش دهد. این اطلاعات برای مراقبت از بیماران در وضعیتهایی مانند شوک، مانیتورینگ فشار خون، و مدیریت مایعات بسیار حیاتی است.
همچنین با استفاده از یک کاتتر موقت و یک مونومتر میتوان با این خطکش اختلاف فشار سیاهرگ مرکزی و محیطی را اندازهگیری کرد. فشار تو رگی مرکزی یا cvp همان فشاری است که در رگهای مرکزی نزدیک به قلب اندازهگیری میشود. این فشار، فشار دهلیز راست را نشان میدهد و اغلب به عنوان برآورد پیش بارگذاری بطن راست کاربرد دارد. سی وی پی حجم خون را به طور مستقیم اندازهگیری نمیکند، هر چند غالبا جهت تخمین این مورد نیز استفاده میشود. درواقع مقدار سی وی پی با فشار خون وریدی در حفره وریدی و از طریق عملکرد بطن راست مشخص میشود. در نهایت cvp نه تنها از طریق حجم داخلی عروقی و بازگشت وریدی بلکه توسط تن وریدی و فشار داخل توراسی نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
10 ویژگی خطکش سیویپی
- استریل توسط گاز اتلین اکساید
- قابل استفاده برای مانومتر رگهای مرکزی و محیطی
- دارای دو گیره ثات در هر دو انتهای این ابزار اندازهگیری
- مناسب جهت اندازهگیری از 35+ الی 15- سانتیمتر H 2 O
- قابل استفاده برای اندازهگیری اختلاف فشار سیاهرگ مرکزی و محیطی
- قابل استفاده در بخشهای مختلف مراکز درمانی همچون CCU ، ICU و جراحی
- جنس مواد استفاده شده از PVC در یک پزشکی یا پلاستیک نشکن با کیفیت بالا
- امکان تزریق مایعات به داخل لوله از طریق قسمت Y شکل موجود روی لوله این خطکش
- لوله خطکش دارای شفافیت و بزرگنمایی و خوانایی خوب و مشاهده مقدار درست اندازهگیری
- با قابلیت حرکت نشانگر موقعیت صفر این سیستم تزریق و اندازهگیری فشار رگهای مرکزی به دو طرف
موارد استفاده از خطکش CVP
- افرادی که دچار تدوام هیپوولمی ثانویه نسبت به تغییرات عمده مایعات یا از دست دادن آن هستند.
- بیمارانی که دارای افت فشار خون هستند و به مدیریت پایه بالینی پاسخ نمیدهند.
- بیمارانی که به تزریق اینوتروپ نیازمند هستند.
نحوه اندازهگیری سیویپی با استفاده از خطکش CVP
امکان اندازهگیری سی وی پی به صورت دستی و با استفاده از یک مانومتر یه به صورت الکترونیکی و با استفاده از مبدل نیز وجود دارد. به هر حال سی وی پی باید در سطح دهلیز راست صفر شود. به طور معمول این اندازهگیری باید در حالی که بیمار به پشت خوابیده است، سطح محیز بین دندهای 4 در خط زیر بغل فرد انجام میگیرد. توجه داشته باشید که هر اندازهگیری cvp باید در همان موقعیت صفر انجام شود.
مراحل اندازهگیری سیویپی از طریق خطکش
- بعد از وارد کردن کانول و کانتر P به رگهای بزرگ نزدیک قلب سمت دیگر کانتر سی وی پی به شیر سه راه را وصل کنید. مطمئن شوید که در لوله حباب هوا نباشد تا از آمبولی هوا به بیمار پیشگیری شود. به علاوه باید بررسی کنید که لوله کاتتر cvp منقبض یا مسدود نباشدتا مایع درون وریدی به راحی دفع و خون به سادگی از مسیر خارج شود.
- در این مرحله خطکش را از بستهبندی خارج کنید.
- شیر سه راهی ابزار را به نحوی بچرخانید که سرم وارد خطکش شود و مایع داخل خطکش به سمت بالا برود. این شیر باید طوری چرخانده شود که به طرف کیسه مایعات و فشارسنج باز شود ولی به روی بیمار بسته باشد. همچنین ستون مانومتر تا نزدیک به انتهای فوقانی خطکش پر شود.
- در این مرحله شیر را طوری تغییر جهت دهید که کاتتر P به خطکش وصل باشد. زمانی که فشارسنج به اندازه کافی پر شد، شیر سه طرفه را این دفعه به گونهای باز کنید که به سمت بیمار باز شود ولی به سمت کیسه سرم بسته باشد.
- در این مرحله معمولا مایع درون خطکش کم کم به طرف پایین یعنی به طمت pvc حرکت میکند تا اینکه در برابر یکی از اعداد خطکش متوقف شود.
- عدد روی خطکش فشار رگ مرکزی بیمار را بر اساس سانتیمتر آب ( cmH2O ) را نمایش میدهد. سطح مایع با تنفس، مقدار کمی کاهش و افزایش پیدا میکند و باید مقدار میانگین ثبت شود.
نتیجهگیری
به عبارت ساده این ابزار برای اندازهگیری فشار مرکزی وریدی است. مقدار نرمال سی وی پی بیماران تنفسی طبیعی بین 2 تا 8 میلیمتر جیوه است. اغلب مراکز درمانی cvp را از طریق کتتر سیویسی اندازهگیری میکنند. میزان نرمال سی وی پی در بزرگسالان 10cm H2O – 5 و در کودکان 9cm H2O – 3 تخمین زده شده است. همچنین برخی از بیمارستانها cvp را در مقیاس mmhg اندازهگیری میکنند که در این مقیاس میزان نرمال آن به طور تقریبی 8 – 2 میلیمتر جیوه است. در نتیجه اندازهگیری میزان فشار ورید مرکزی در تبیین راهبردی دارو درمانی و سرم و پایش وضعیت همودینامیک بیمار بسیار موثر عمل میکند.