لوله تراشه دبل لومن به اختصار DLT (Double-Lumen Endotracheal Tube) در بین ابزارهای پزشکی نقش حیاتی در تشخیص و درمان انواع بیماری‌ها و مشکلات پزشکی ایفا می‌کند. این ابزار با دو لوله یا کانال کنار هم، امکان اجرای عملیات متفاوت یا همزمان را در یک ابزار فراهم میکنند. اولین بار در برونکو اسپیرومتری سپس به منظور تهویه ریه در حین بیهوشی در سال 1494 میلادی از لوله تراشه دابل لومن استفاده شد. با پیشرفت‌های در حوزه تکنولوژی و مهندسی پزشکی، انتظار می‌رود که ابزارهای لوله تراشه دبل لومن بهبود‌های بسیاری در زمینه دقت، کاهش اثرات جانبی، و افزایش کارایی داشته باشند. در این مقاله، به مروری جامع بر ابزار پزشکی دبل لومن می‌پردازیم.
ساختار و اجزا لوله تراشه دبل لومن
لوله تراشه دبل لومن از دو لوله یا کانال با طول نامساوی به صورت جداگانه تشکیل شده است که در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. هر یک از این لوله‌ها می‌توانند وظایف یا مأموریت‌های مختلفی را انجام دهند. ساختار دقیق و مواد استفاده شده در این ابزارها بسته به کاربردهای خاص آنها متغیر است. لوله کوتاهتر در قسمت نای فرد بیمار و لوله بلندتر بنا بر نیاز تهویه کدام برونش در عمق 1 الی 2 سامتیمتری نایژه چپ یا راست قرار میگیرد. اجزای آن به تفکیک شامل بالن، تیوب 2، کاف 2، و سر اتصال 2 میشوند و جنس کاتتر آن از PVC میباشد.
4 کاربرد لوله تراشه دبل لومن
- جراحی قلب و سینه: با استفاده از دبل لومن در حین انجام عمل‌های جراحی سینه و قلب این امکان فراهم شده است که یکی از برونش‌های تهویه و برونش دیگر خالی بماند تا متخصصین بتوانند به راحتی به کار خود ادامه دهند.
- جراحی عروق: این لوله تراشه در جراحی عروق بسیار کاربرد دارد. این ابزارها به جراحان این امکان را می‌دهند تا به صورت همزمان از دو مسیر مختلف به عروق دسترسی داشته باشند.
- انجام آزمایشات تشخیصی: همچنین در زمینه‌هایی نظیر گاسترونومی، کولونوسکوپی، یا برخی از آزمایشات تشخیصی، لوله تراشه دبل لومن ابزارهای بسیار مؤثری هستند. این ابزارها به پزشکان این امکان را می‌دهند که به طور همزمان عکسبرداری یا نمونه‌برداری انجام دهند.
- جراحی‌های ارگان‌های داخلی: به علاوه در جراحی‌های ارگان‌های داخلی نیز، لوله تراشه دبل لومن استفاده می‌شود. برای مثال، در جراحی‌های مربوط به ریه یا کلیه، این ابزارها از دو مسیر مختلف برای دسترسی به ارگان مورد نظر استفاده میشوند.
نحوه استفاده از دبل لومن
این لوله تراشه در جراحی قلب و سینه یا هنگامی که باید فقط از طریق یکی از برونش‌ها تهویه انجام شود و در عمل‌هایی که دید کافی وجود ندارد همچون جراحی آنوریسم آئورت یا برداشتن بخشی از ریه به نام لوبکتومی یا برداشتن کل برونش به اسم پنومونکتومی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین هنگامی که برای جلوگیری از ورود خون، چرک و عفونت لازم است که اتصال دو برونش را قطع کنند باید از دبل لومن استفاده شود.
پس از اتمام عمل، تیم جراحی برونش خالی را پر از هوا میکنند تا در صورت نیاز قسمت‌های آسیب دیده بررسی و ترمیم شوند. لازم به ذکر است به منظور قرارگیری دبل لومن بهتر است از برونکوسکوپ استفاده کنید. همچنین قبل و حین و بعد از خروج دبل لومن، تراشه بیمار توسط برونکوسکوپ چک کنید.
مزایا و معایب لوله تراشه دبل لومن
مزایا:
- کنترل توزیع تهویه ریه‌‌ها
- امکان انجام دو وظیفه یا عملیات همزمان
- پیشگیری از ایجاد آسیب و انتقال آلودگی به ریه
- جلوگیری از انتشار آلودگی نشات گرفته از آبسه ریه
- دسترسی به ناحیه‌های دشوار یا حساس با کمترین آسیب
- پیشگیری از انتقال خون از یک ریه به ریه دیگر در مواقعی هچون خونریزی ریوی
معایب:
- پیچیدگی ساختار و مهندسی این ابزارها
- امکان عفونت ریه به دلیل عدم استریلیزاسیون
- احتمال افزایش هزینه و زمان عملیات به دلیل پیچیدگی ساخت
- دارای عوارض احتمالی همچون خونریزی ریوی به دلیل آسیب به بافت هنگام قرارگیری لوله
تفاوت لوله تراشه دو لومن راست و چپ چیست؟
DLT چپ معمولاً بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد زیرا از انسداد ناخواسته برونش لوب فوقانی راست (RUL) که می‌تواند با DLT راست رخ دهد جلوگیری می‌کند. لوله های سمت راست ممکن است برای پنومونکتومی چپ، پیوند ریه چپ، یا زمانی که اعوجاج آناتومیکی برونش اصلی چپ وجود دارد، مورد نیاز باشد. همچنین DLT سمت چپ امروزه بیشتر برای جراحی قفسه سینه استفاده می‌شود.
عمق درج DLT چقدر است؟
هم در مردان و هم در زنان، عمق درج DLT چپ با قد متناسب است. متوسط عمق درج برای یک بیمار با قد 170 سانتی متر 28 تا 29 سانتیمتر است. به ازای هر تغییر 10 سانتی‌متری ارتفاع لوله تقریباً 1 سانتیمتر جلو می‌رود یا خارج می‌شود.
نتیجه‌گیری
لوله تراشه دبل لومن به عنوان یک ابزار پزشکی حیاتی در توسعه تکنولوژی پزشکی و پیشرفت‌های درمانی ایفای نقش مهمی می‌کند. این ابزارها با ایجاد امکانات همزمان و دقیق، به پزشکان ابزارهایی را ارائه می‌دهند که در تشخیص و درمان بسیاری از موارد پزشکی بسیار مؤثر هستند. در انتها به متخصصین پیشنهاد میکنیم که با در نظر گرفتن برونسکوپی به عنوان یک روش استاندار طلایی برای تعیین پوزیشن صحیح دبل لومن استفاده نمایند.
